niedziela, 7 czerwca 2009

Potyczki matematyczno - humanistyczne

Dzisiaj będzie o matematyce pisanej, ponieważ obserwuję plagę niepoprawnie zapisywanych liczb, cyfr i wyrażeń zawierających informacje numeryczne.

Pisząc, pamiętajmy o kropce po liczbie porządkowej, tzn. określającej kolejność. Czyli "sąsiad jest 48. w kolejce", "Kubica zajął 7. lokatę", itd. Gdy podajemy datę, gdzie z kontekstu wynika, że chodzi o nią, można zastosować formę 28 czerwca, z pominięciem kropki. Natomiast nie jest dozwolone dodawanie żadnych końcówek słownych do liczby - zamiast "Wrocław zajął 4-te miejsce" powinniśmy napisać "Wrocław zajął 4. miejsce" lub "Wrocław zajął czwarte miejsce".

Formułując zdanie zawierające liczbę, pamiętajmy, aby nie znalazła się ona na jego początku. Tzn. piszmy "W dniu 14 lipca odbędzie się..." zamiast "14 lipca odbędzie się...", "Czworo uczniów zakwalifikowało się...", zamiast "4 uczniów zakwalifikowało się...".

Jeśli posługujemy się dużymi liczbami, przychodzi nam się zmierzyć z równie dużym wyzwaniem. Tak często spotykany zapis z kropkami lub przecinkami oddzielającymi tysiące, np. 6.899 lub 45,348 jest niejednoznaczny i może być przyczyną nieporozumień, a przede wszystkim jest niepoprawny. Według polskich zasad pisowni odstępy w liczbach powyżej tysiąca zapisujemy z pomocą twardej spacji (ctrl+shift+spacja), czyli np. 68 769. W zapisach matematycznych przecinek zarezerwowany jest do rozdzielenia jedności od ułamków dziesiętnych (w języku angielskim do tego służy kropka).

Przy okazji: cyfry to tylko znaki graficzne opisujące liczby, czyli: 0, 1, ... 9. Natomiast liczby takie jak 2012, 972, 28 składają się z cyfr. Czyli w błędzie są ci, którzy twierdzą, że np. 13 czy 89 to ich szczęśliwe cyfry. Mogą i powinni swoje szczęśliwe numerki nazywać liczbami, niezależnie czy gustują w 17 lub 69, czy w 6 lub 9.

6 komentarzy:

  1. Czy to znaczy że ja miałem w dzienniku liczbę 29 a nie 29 numerek? 2-gi raz o to pytam już.

    OdpowiedzUsuń
  2. Marsz do szkoły. A wcześniej spać.

    OdpowiedzUsuń
  3. w dzienniku to pałe można mieć..

    OdpowiedzUsuń
  4. Nie jest to zasada językowa, tylko typograficzna, ale jesli liczba jest 4-cyfrowa, zapisujemy ją bez odstępu. Nie zdajemy sobie nawet z tego sprawy pisząc 2009, natomiast w innych wypadkach spacje często się niepotrzebnie pojawiają.

    Wyjątkiem są zestawienia tabelaryczne, gdzie tysiące muszą być pod tysiącami, niezależnie, czy jest ich 2, czy 20.

    LukasK

    OdpowiedzUsuń
  5. @LukasK Dzięki za uściślenie co do typografii :-)

    Faktem jest, że matematycznie nie ma potrzeby stosowania spacji (odstępów), jednak ze względów funkcjonalnych, dla łatwiejszego czytania (bez potrzeby odliczania od tyłu po trzy cyfry) stosuje się odstępy. Wyjątkiem są liczby oznaczające rok, np. 2012.

    OdpowiedzUsuń